TRZY KOŁA

Projekt autorstwa: Barbary Wolniewicz‐Grzelak (dr n. med., psychiatra, psychoterapeutka), mgr Edyty Boguszewskiej‐Ogłoblin i mgr Alicji Nowakowskiej (nauczycielki dyplomowane, instruktorki Fundacji Wychowawców i Młodzieży „Prom”).

TRZY KOŁA to projekt wychowawczo‐profilaktyczny dla szkół podstawowych i gimnazjów. Bezpośrednimi adresatami są przede wszystkim wychowawcy klas szkolnych, ale także osoby pracujące w domach dziecka, ośrodkach wychowawczych, instruktorzy harcerscy, wychowawcy na koloniach letnich.

Program Trzy Koła  jest na krajowej liście 11 uniwersalnych programów profilaktycznych rekomendowanych przez Ośrodek Rozwoju Edukacji, Państwową Agencję Rozwiązywania Problemów Alkoholowych, Krajowe Biuro d/s Przeciwdziałania Narkomanii i Instytut Psychiatrii i Neurologii http://programyrekomendowane.pl/strony/profilaktyka-uniwersalna,120 .

Cele:

• rozwijanie pozytywnych więzi między wychowawcami a uczniami i pomiędzy uczniami,

• rozwijanie u uczniów postaw prospołecznych i prozdrowotnych,

• przyczynianie się do zapobiegania wśród uczniów nadużywaniu środków uzależniających, zapobieganiu aktom agresji i przemocy oraz nieszczęśliwym wypadkom,

• rozwijanie współpracy z rodzicami uczniów,

• rozwijanie umiejętności posługiwania się metodami interaktywnymi w pracy z grupą,

• rozwijanie umiejętności tworzenia planów wychowawczo‐profilaktycznych.

Opis:

TRZY KOŁA to nazwa projektu wychowawczo-profilaktycznego. Projekt jest adresowany do wychowawców klas szkół podstawowych. Ma służyć nauczycielom pomocą w pracy wychowawczej i profilaktycznej. Dotyczy sfer kontaktów wychowawcy z klasą i z rodzicami uczniów. Oferuje nauczycielom kursy doskonalenia zawodowego w zakresie kompetencji wychowawczych, a w tym w zakresie promocji zdrowia i profilaktyki. Oferuje także materiały metodyczne ze wskazówkami praktycznymi i scenariuszami zajęć.

Projekt ma ułatwić nauczycielom rozwijanie pozytywnych więzi z uczniami i ich rodzicami oraz wśród uczniów. Ma pomagać w kształtowaniu u dzieci i młodzieży postaw prospołecznych i prozdrowotnych. Ma przyczyniać się do zapobiegania patologiom społecznym – alkoholizmowi, narkomanii, aktom agresji i przemocy.

Oto główne przesłania i symbolika Trzech Kół:

Koło zielone: KLIMAT I WIĘZI

Dbajmy o klimat i więzi społeczne klasy. Jest to bowiem kanwa, na której procesy wychowawcze mogą się pozytywnie realizować. Czyńmy to przez własną postawę i przez organizowanie sytuacji integrujących klasę.

Koło pomarańczowe: SPRAWY I PROBLEMY

Rozmawiajmy z uczniami o tym, co ich nurtuje, cieszy, martwi i niepokoi. Pytajmy o ich doświadczenia. Będzie to jednocześnie okazja do przekazywania im wartości i rozwijania różnych umiejętności życiowych..

Koło czerwone: ZDROWIE I ZAGROŻENIA

Wzmacniajmy zdrowy styl życia, poruszajmy sprawy różnorakich zagrożeń dla zdrowia fizycznego i psy- chicznego. Trzeba to robić w szczególnie interesujący sposób, gdyż ostrzeżenia bywają przez młodych nie-chętnie przyjmowane..

 Koła symbolizują ciągłość i cykliczność pracy wychowawczej toczącej się przez wszystkie lata pracy z klasą. Nieprzypadkowa jest też wielkość kół i to, że kolejno zawierają się w sobie. Dbanie o klimat jest sprawą zawsze aktualną, dlatego koło to jest największe. O problemach przeżywanych przez dzieci i zagrożeniach rozmawiaj z dbałością o dobry klimat. O zagrożeniach dla zdrowia rozmawiaj w kontekście codziennych spraw i problemów życiowych.

Projekt pozostawia nauczycielom duże pole dla ich inwencji. Dostarcza ogólnych wskazówek i, zwiększającą się stopniowo, pulę propozycji metodycznych, z której swobodnie można korzystać w budowaniu programów wychowawczych dla klas.

Trzy Koła są otwarte na potrzeby zgłaszane przez nauczycieli i na ich twórczy wkład w rozwój Projektu.

Trzy Koła nazywamy projektem, a nie programem, aby podkreślić to, że nie jest on domknięty. Pozostawia pole dla inwencji nauczycieli. Projekt nie ma zwartej struktury wymagającej ściśle określonej liczby godzin pracy, nie ma też w nim zalecenia stosowania scenariuszy we wskazanej kolejności. Dostarcza natomiast budulca do pracy z klasą nawet przez lata: w czasie lekcji do dyspozycji wychowawcy, w czasie wycieczek, lekcji przedmiotowych, imprez klasowych, spotkań z rodzicami.

Trzy Koła łączą działania wychowawcze z profilaktyką uniwersalną. Opierają się na założeniu, że do realizacji programu wychowawczego nie wystarczają same scenariusze. Potrzebne jest ożywianie scenariuszy zaangażowaniem się wychowawcy, jego osobistym podejściem do uczniów i tematu.

Formami szkolenia są zajęcia integracyjne bezpośrednio przydatne do przełożenia na stosowanie ich w klasie, warsztaty edukacyjne, krótkie wykłady, prowadzenie symulowanych lekcji oraz tworzenie planów pracy wychowawczo‐profilaktycznej.

Ewaluacja.

Trzy Koła przeszły pomyślnie próbę naukowej ewaluacji, która wykazała, że poprzez szkolenia nauczycieli można wpłynąć pozytywnie na zachowania uczniów.

Prowadzimy szkolenia dla zorganizowanych grup.

Opcje szkolenia:

A.  Kurs dla wychowawców klas . Kurs składa się z trzech etapów (razem 25 godzin dydaktycznych). Etap I, to 10 godzinne warsztaty prowadzone przez wykwalifikowanych instruktorów Fundacji, Etap II, 5 godzin, to praca własna wychowawców polegająca na wprowadzaniu do praktyki wychowawczej propozycji przedstawionych w etapie I, Etap III, to 10 godzin dydaktycznych poświęconych omówieniu pracy własnej wychowawców, przedstawieniu i ćwiczeniu kolejnych, zaawansowanych metodyk. 

B.  Kurs ukierunkowany – dla wychowawców kolonii letnich . 8‐godzin dydaktycznych.

Zeszyty metodyczne zawierają praktyczne wskazówki, scenariusze zajęć wychowawczych i profilaktycznych, gry edukacyjne i inne małe formy pomocne w prowadzeniu pracy z grupami dzieci i młodzieży, a także w prowadzeniu spotkań z rodzicami. Autorami wielu propozycji metodycznych zawartych w Zeszytach są twórczy nauczyciele, którzy po odbyciu kursów „Trzy Koła” wnosili swój własny wkład w projekt.

Fragmenty recenzji:

Prof. dr hab. Helena Sęk, psycholog, pisze w recenzji pierwszego Zeszytu: „To, co przyciąga do tej książki, zwraca uwagę i czyni jej używanie przyjemnym, to niezwykle trafne przykłady możliwych zachowań. Są one bardzo naturalne, związane ze szkolną rzeczywistością i jednocześnie mają wiele ciepła i pozytywnego nastawienia do ludzi. Akcentowana jest bliskość, współpraca i pomoc przy zachowaniu indywidualności”.

Prof. dr hab. Anna Brzezińska, psycholog pisze o Zeszytach Trzy Koła: „Wszystkie teksty zostały napisane jasno i ciekawie, ważne, że mają krótką formę, że są tak dobrze ustrukturowane, dają się więc szybko przekładać „na praktykę”. Jednocześnie są one otwarte na modyfikacje, gdyż stanowią rodzaj rusztowania, które rozumny i wrażliwy nauczyciel może wypełnić treściami bardziej wg niego adekwatnymi w konkretnej sytuacji w szkole czy klasie, którą prowadzi. Autorzy prezentują wiele niezwykle ciekawych pomysłów, można je z powodzeniem wykorzystać także w działalności „stricte” dydaktycznej, czyniąc kształcenie i atrakcyjniejszym i lepiej dopasowanym do potrzeb i możliwości uczniów w różnym wieku”.

Logo autorstwa Leona Chrapko